Rozwój cywilizacji spowodował wiele zmian, które możemy obserwować na świecie. W aspekcie medycznym rozpatrywany jest z jednej strony jako przyczyna zagrożeń w postaci chorób cywilizacyjnych, z drugiej – jako zjawisko, dzięki któremu nastąpił np. wzrost stopy życiowej, co przekłada się na rozwój m.in. medycyny, a w konsekwencji wydłużenie życia. Według WHO liczba osób na świecie w wieku powyżej 60 lat do 2050 roku wzrośnie o ponad 300% w stosunku do danych z roku 2000. W Polsce bardzo wyraźnie widzimy ten trend, szacuje się, że za 40 lat, wiek 60+ osiągnie co piąta osoba. Mając świadomość tych prognoz, należy dokonać analizy potrzeb i oczekiwań społeczeństwa żeby móc na nie odpowiedzieć.
W badaniach opinii społecznej, bardzo często zdrowie wymieniane jest jako wartość najwyższa. W wielu krajach wprowadza się specjalne rozwiązania systemowe dla seniorów, programy profilaktyczne, rehabilitacyjne. Zwraca się uwagę na aktywizację ruchową osób starszych, ponieważ aktywność fizyczna jest najlepszym stymulatorem rozwoju psychomotorycznego w każdym wieku. Wysiłek fizyczny nie tylko poprawia kondycję, koordynację ruchową, ale także dodaje pewności siebie, poprawia samopoczucie.
Wydaje się, że pomysł na tworzenie parków rehabilitacyjnych, siłowni zewnętrznych, coraz częściej wyposażonych w przyrządy dostosowane dla osób starszych jest doskonałą odpowiedzią na dzisiejsze zapotrzebowanie. Park rehabilitacyjny spełnia wiele funkcji, jest ważnym elementem życia społecznego seniorów. Są to miejsca ćwiczeń, ale także spotkań towarzyskich, dają możliwość integracji i nawiązywania relacji z rówieśnikami. Urządzenia montowane w parkach i dedykowane osobom starszym są proste i łatwe w użyciu, wyposażone w czytelną instrukcję obsługi, często obrazkową.
Ćwiczenia nawet o małym stopniu intensywności ale wykonywane regularnie pozytywnie wpłyną na ogólną kondycję, ale także przełożą się na podstawowe, codzienne czynności. Poprawa koordynacji to mniej upadków, a więc zmniejszenie ryzyka złamań, ćwiczenia przy tablicy z uchwytami przeciwdziałają kifozie, a przy okazji poprawiają chwyt i zdolności manualne, „twister” pomoże poprawić elastyczność mięśni skośnych grzbietu, co może ułatwić przekręcenie się z boku na bok w pozycji leżącej.
W parkach montowane są także urządzenia do poprawy jakości chodu – platformy „wahadłowe”, ścieżki ze schodkami, z pochylnią i wiele innych. Można także skorzystać z tablic wspomagających pamięć, orientację, funkcje poznawcze, co szczególnie jest ważne np. w chorobie Alzheimera, czy demencji starczej.
Oferta dla seniorów jest coraz bogatsza i to cieszy. Rolą społeczeństwa, osób młodych, terapeutów, jest powiedzieć o niej osobom starszym i przekonać, że warto z niej skorzystać. Warto pomóc im przełamać nieśmiałość, może czasem wstyd, może lęk przed nowym miejscem. Te parki to fantastyczny pomysł na profilaktykę. Może parki rehabilitacyjne wpiszą się na stałe nie tylko w nasz krajobraz, ale także w grafiki fizjoterapeutów, którzy mogliby część zajęć ze swoimi pacjentami przeprowadzać „pod chmurką”? Jedno jest pewne, starzenie się to proces fizjologiczny i nas też nie ominie!
Opracowano na podstawie: Wesołowska J. Nowe możliwości aktywności ruchowej dla seniorów – parki rehabilitacyjne, Rehabilitacja w praktyce 2016; 3, 6–11.
