Interesujące są doniesienia naukowe, dotyczące wpływu aktywnej formy odpoczynku na tempo usuwania mleczanu z krwi w okresie powysiłkowym. Okazuje się, że tempo usuwania mleczanu z krwi następuje szybciej, jeżeli po zakończeniu intensywnego wysiłku zastosowana zostanie odpowiednia forma aktywnego odpoczynku, aniżeli odpoczynek bierny.
Intensywnemu wysiłkowi fizycznemu, jakim jest na przykład szybki bieg, towarzyszy znaczny udział beztlenowych procesów metabolicznych (głównie glikolizy beztlenowej). Prowadzi to do wzrostu stężenia jonów wodorowych (H+) i mleczanowych (La–) w komórce mięśniowej. Spadek wewnątrzkomórkowego pH upośledza aktywność skurczową mięśni, prowadząc do obniżenia zdolności generowania mocy i rozwijania siły.
Stopień udziału procesów beztlenowych w intensywnym wysiłku (np. biegu) może być określany na podstawie powysiłkowego pomiaru stężenia mleczanu we krwi kapilarnej.
W jednym z badań zbadano wpływ różnych form aktywnego wypoczynku (ze zróżnicowaną intensywnością) na tempo usuwania mleczanu w okresie powysiłkowym – po zakończeniu kilku 5-minutowych intensywnych wysiłków biegowych (z intensywnością na poziomie 90% VO2max).
W badaniu uczestniczyła grupa młodych mężczyzn, u których spoczynkowe stężenie mleczanu we krwi wynosiło około 1,0 mmol · l-1, natomiast po zakończeniu wysiłków biegowych stężenie mleczanu wzrosło do wartości około 4,0 mmol · l-1.
W okresie powysiłkowym badani wykonywali różne formy aktywnego wypoczynku polegające na wykonywaniu biegu z intensywnością umiarkowaną (intensywność na poziomie progu mleczanowego LT i niższa).
Kilkakrotne pomiary stężenia mleczanu we krwi wskazywały na szybsze tempo usuwania mleczanu w trakcie aktywnego wypoczynku w porównaniu z wypoczynkiem biernym. Okazało się również, że dobór intensywności „wypoczynkowej” miał wpływ na tempo usuwania mleczanu. Szybsze tempo zostało odnotowane na poziomie intensywności 60–100% LT w porównaniu z intensywnością poniżej 40% LT.
Zdaniem badaczy, aktywna forma wypoczynku przyspiesza tempo usuwania mleczanu, jaki powstał w czasie intensywnego biegu, a najlepszy efekt osiągany jest wówczas, kiedy intensywność aktywnego odpoczynku odpowiada intensywności progu mleczanowego LT.
Praktyczne zastosowanie tych obserwacji może mieć miejsce w sytuacji, kiedy zawodnik bierze udział w wieloetapowych kwalifikacjach, które oddzielone są krótką przerwą. Wówczas zastosowanie aktywnej formy odpoczynku po każdym starcie skutecznie przyspieszy regenerację organizmu w okresie powysiłkowym.
Opracowano na podstawie:
Menzies P, Menzies C, McIntyre L, Paterson P, Wilson J, Kemi OJ. 2010. Blood lactate clearance during active recovery after an intense running bout depends on the intensity of the active recovery. Journal of Sports Sciences, 28: 975–82.