Pierwiastki promieniotwórcze często budzą złe skojarzenia. Podstawowe z nich to bomba atomowa lub wybuch elektrowni jądrowych. Wiele sprzecznych informacji rozpowszechnianych przede wszystkim w mediach, sprawia, że pojęcie obrosło mitem, budząc najczęściej negatywne reakcje. Tymczasem zaskakująca jest przede wszystkim wszechobecność występowania pierwiastków promieniotwórczych, a także ich dobroczynny wpływ na nasz organizm.

Dział balneologii, alfaterapia (radonoterapia), wykorzystuje do celów leczniczych radon i produkty jego rozpadu. Do najczęściej stosowanych w lecznictwie nośników radonu należy woda i powietrze. W celach terapeutycznych alfaterapię stosuje się poprzez kąpiele, inhalacje i kuracje pitne. Obserwacje kliniczne poparte badaniami naukowymi potwierdzają korzystne oddziaływanie radonu w niektórych jednostkach chorobowych, chociaż temat ten wzbudza nadal wiele kontrowersji. Radon wykazuje działanie przeciwzapalne, odczulające i przeciwbólowe. Tłumaczy się to pobudzeniem kory nadnerczy oraz zwiększoną produkcją hormonów sterydowych zachodzącą prawdopodobnie przez pobudzenie osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej oraz przez blokowanie receptorów alfa. Stwierdzono zwiększenie w surowicy krwi stężenia hormonu adrenokortykotropowego, hormonu dojrzewania pęcherzyków, hormonu luteinizującego, estradiolu, estriolu. Terapia szczególnie polecana jest dla kobiet w okresie menopauzy, ponieważ istotnie zmniejsza nasilone objawy okresu przekwitania. U zdrowych mężczyzn następuje poprawa wartości nasienia. (zwiększenie liczby plemników i ich ruchliwości) wpływając korzystnie na poprawę płodności. Na podstawie badań izotopowych stwierdzono że po jednorazowej kąpieli radoczynnej następuje zwiększenie przepływu krwi przez tkanki średnio o 400% w stosunku do kąpieli w wodzie gospodarczej. Radonoterapia stosowana w dawkach terapeutycznych u kobiet z obniżoną masą kostną powoduje normalizację szybkości obrotu kostnego. Po leczeniu radonowym występuje wzrost czynności gruczołów wydzielania wewnętrznego utrzymujący się jeszcze przez około 3 miesiące. Po kilku zabiegach radonowych następuje długotrwałe pobudzenie czynności gruczołów wewnątrzwydzielniczych. Bezpośrednio po zabiegach radonowych wzrasta tolerancja na wysiłki fizyczne, która utrzymuje się do 1 godziny.

RODZAJE ZABIEGÓW RADONOWYCH W LECZENIU I ODNOWIE BIOLOGICZNEJ

W warunkach lecznictwa uzdrowiskowego najczęściej stosuje się kąpiele radonowe w wannach i basenach rehabilitacyjnych, wziewania lecznicze oraz krenoterapię. Spośród wspomnianych zabiegów szczególnie interesująca ze względu na specyfikę miejsca i warunki wydaje się jedna z metod terapeutycznych stosowana w mikroklimacie podziemnego środowiska sztolni w Kowarach. Jest to jedyne miejsce w Polsce, w którym stosowane są inhalacje radonowe w powyrobiskowej kopalni uranu. Środowisko opisywanego miejsca charakteryzuje wzmożone promieniowanie alfa, zwiększone stężenie w powietrzu radonu i większa gęstość jonizacji powietrza.

Jest tylko 5 miejsc na świecie, w których stosuje się terapię radonową: Boulder w stanie Montana w USA, Monsummano we Włoszech, Badgastein-Boeckstein w Austrii, Bad Kreuznach w niemieckiej Nadrenii i w Polsce w Kowarach u stóp Karkonoszy. Kowarskie Inhalatorium jest jedynym w Polsce naturalnym podziemnym inhalatorium prowadzącym leczenie radonem zgodnie z wymaganiami, jakie stawia współczesna speleoterapia.
Stymulacja narządów wydzielania wewnętrznego zachodzi nie tylko pod wpływem radonu dostarczanego w czasie zabiegów leczniczych, ale także pod wpływem działania niskich dawek naturalnego promieniowania jonizującego stanowiącego „tło radoczynne”.

Opracowano na podstawie:

1. Demczyszak, I., Perkowska, K. Wrzosek, Z., Sutkowska, E.: Możliwości zastosowania alfaterapii w aspekcie lecznictwa uzdrowiskowego. 2009; LI (1); 56-60. alfaterapia
2. Minta, P., Orzechowska, M.: Zagadnienie wpływu 222 radonu i jego pochodnych na wybrane markery obrotu kostnego i poziom DHEA-S u kobiet z obniżoną masą kostną Balneologia Polska 2009; LI (2); 115-125.

Alfaterapia

Alfaterapia

Alfaterapia