We współczesnym świecie obserwuje się zdecydowane oddziaływanie masmediów w kreowaniu sylwetki, która staje się kanonem piękna – ciała idealnego. Powinna spełniać określone wymogi np. względem mężczyzn oczekuje się wysportowanej budowy ciała, czy też w stosunku co do kobiet – smukłej sylwetki. Jest to szczególnie widoczne wśród młodych osób. Z jednej strony może mieć to korzystne oddziaływanie na społeczeństwo, ze względu na propagowanie zdrowego stylu życia, co przekłada się na poprawę kondycji oraz zwiększenie sił witalnych. Negatywnym aspektem tego zjawiska jest niemożność osiągnięcia takiego kanonu piękna przez przeciętnego człowieka. Niejednokrotnie wiąże się to ze zbyt szczupłą sylwetką wśród kobiet oraz zbyt muskularnym ciałem wśród mężczyzn, które są osiągane za pomocą substancji niedozwolonych.

Do niedawna uważano, że zaburzone postrzeganie własnego ciała oraz obsesyjna chęć  dążenia do ideału, było wyłączną domeną kobiet. Obecnie mężczyźni na drodze do uzyskania wymarzonej sylwetki, równie często sięgają po substancje wspomagające, mające przyspieszyć osiągnięcie zamierzonych celów. Środki te mają za zadanie doprowadzenie do wzrostu formy fizycznej, wytrzymałości oraz siły mięśniowej. Kolejną formą zachowań antyzdrowotnych w kształtowaniu ciała jest spędzanie wielu godzin na siłowni oraz stosowanie rygorystycznych diet. Wiąże się z tym stała kontrola masy ciała oraz przymusowe mierzenie obwodów mięśni. Takie zachowanie może doprowadzić do wystąpienia dysmorfii mięśniowej (bigoreksji).

Bigoreksja polega na nadmiernym skupieniu uwagi na wyglądzie własnego ciała, zwłaszcza na ilości tkanki mięśniowej. Wiąże się z wyczerpującymi treningami na siłowni oraz nadużywaniem suplementów i sterydów. Środki wspomagające dostępne na polskim rynku są obecnie szeroko stosowane przez osoby z poza kręgu sportowego, dla osiągnięcia efektu anabolicznego (wzrostowego). Niosą za sobą również szereg działań niepożądanych takich jak:

• problemy z koncentracją,
• nawracające bóle głowy,
• nadmierny przyrost tkanki tłuszczowej,
• zachwianie równowagi kwasowo – zasadowej krwi,
• uszkodzenie nerek,
• obniżenie wydolności mięśni,
• bezsenność,
• niedobór wapnia,
• dolegliwości żołądkowo – jelitowe,
• zaburzenia hormonalne,
• skurcze mięśniowe,
• hiperwitaminozy,
• zatrzymanie wody w organizmie,
• bóle stawowe i mięśniowe,
• zwiększone ryzyko nowotworów oraz cukrzycy.

Osoby  dotknięte tym zaburzeniem, skupione na własnej osobie oraz treningu, mogą zaniedbywać życie społeczne. Może objawiać się to ograniczeniem kontaktów z ludźmi lub niewywiązywaniem się z pełnionych ról społecznych. Występują również zaburzenia w sferze poznawczej oraz emocjonalnej, których źródło wywodzi się z niezadowolenia z własnego wyglądu. Jest to wynikiem rozbieżności między aktualnym, a pożądanym kształtem sylwetki, a także posiadaną i upragnioną masą ciała.

Cielesność jako jeden z podstawowych  środków  wyrazu daje możliwość stwarzania pozorów. Rozbudowana muskulatura umożliwia eksponowanie nieposiadanych cech oraz ukrywanie wad. Postrzeganie jako osoba umięśniona, daje poczucie pewności siebie oraz władzy nad innymi.

Opracowano na podstawie:

1. Wilczek W., Kolarzyk E., Kwiatkowski J. Dysmorfia mięśniowa (bigoreksja) – czy rzeczywiście stanowi realne zagrożenie dla młodych mężczyzn? Hygeia Public Health. 2013;48(4);537-544.
2. Zalewska-Puchała J., Rusin K., Majda A. Postrzeganie własnego ciała przez mężczyzn uprawiających trening siłowy zażywających preparaty wspomagające. Probl Hig Epidemiol. 2015;96(4);800-807.
3. Maciejewska T., Trzciński P. Zachowania ryzykowne podejmowane przez mężczyzn zagrożonych bigoreksją. Rocznik Lubuski. 2014;40(1);145-154.