Fizjoterapia z dnia na dzień staje się coraz bardziej docenianą dziedziną medycyny. Głośno mówi się, że nie ma mowy o kompleksowym leczeniu bez rehabilitacji. Większości efektów leczenia za pomocą fizjoterapii nie sposób zastąpić farmakologią lub nawet chirurgią.
Medycyna estetyczna jest specyficzną dziedziną medycyny, wyróżnia się odrębnymi celami terapii oraz określonymi procedurami zabiegowymi. Inne są też zasady kwalifikowania pacjentów do poszczególnych zabiegów, sam sposób wykonywania zabiegów oraz postępowanie pozabiegowe. Naturalnie, tak jak w przypadku wszystkich innych procedur medycznych, obowiązują nienaruszalne zasady etyczne oraz dbanie o dobro i bezpieczeństwo pacjenta.
Medycyna estetyczna może zostać podzielona na działania operacyjne i nieoperacyjne. Według magazynu Forbes w 2013r. w Polsce przeprowadzono od 25 tys do 35 tys operacji estetycznych. A należy dodać, że branża zabiegów estetycznych niezwykle dynamicznie się rozwija i z roku na rok przybywa chętnych, aby takim zabiegom się poddać. Tym samym rośnie liczba pacjentów, z którymi można pracować za pomocą fizjoterapii.
Do najczęściej wykonywanych zabiegów należą: powiększanie lub redukcja piersi, liposukcja, plastyka twarzy, plastyka brzucha, plastyka ramion, plastyka ud, plastyka powiek górnych i dolnych.
Techniki stosowane podczas takich zabiegów przynoszą obecnie duże rezultaty przy stosunkowo nikłych efektach ubocznych. Cięcia operacyjne są wykonywane głównie w skórze i tkance łącznej podskórnej. W związku z tym, pojawiają się dwa ważne następstwa. Po pierwsze, podczas zabiegu nie narusza się ważnych dla życia narządów wewnętrznych. Po drugie, nieprawidłowości w formowaniu tkanki bliznowatej położonej na skórze i płytko pod jej powierzchnią mogą być bardziej widoczne. Oczywistym jest fakt, że skoro wygląd zewnętrzny jest głównym powodem wykonania operacji, to kryteria estetyczne efektów pozabiegowych są znacznie wyższe. Wygląd blizn lub zmian okolicznych tkanek będących normą w przypadku śladów po zabiegu np. operacji ortopedycznej, w medycynie estetycznej bywa oznaką powikłań.
Z punktu widzenia fizjoterapeuty, bardzo istotne jest, aby nie skupiać się jedynie na obszarze poddawanym zabiegowi. Przed każdym zabiegiem operacyjnym warto nauczyć pacjenta wykonywania ćwiczeń oddechowych i przeciwzakrzepowych lub jeszcze innych, adekwatnie dopasowanych do rodzaju wykonywanego zabiegu. Zwykle we wczesnym etapie gojenia, pacjentom doskwiera przeciążenie układu ruchu będące następstwem przebywania w wymuszonej pozycji ciała i ograniczeń ruchowych. Częstym problemem jest ból pleców spowodowany koniecznością spania w pozycji leżenia tyłem.
Prowadzenie skutecznej terapii opiera się przede wszystkim na ciągłym pogłębianiu wiedzy i umiejętności fizjoterapeuty. Podstawą jest również ścisła współpraca z chirurgami i lekarzami prowadzącymi. Wspólne ustalenie celu i zaprogramowanie całej terapii razem z lekarzem, który bezpośrednio wykonywał zabieg, stwarza możliwość indywidualnego podejścia do pacjenta, doprecyzowanie oczekiwań, a tym samym osiągnięcie maksymalnie satysfakcjonujących rezultatów. Przepływ informacji między lekarzem a fizjoterapeutą jest niezbędny dla dobrze prowadzonej rehabilitacji. Praca z pacjentami po zabiegach medycyny estetycznej nie zawsze jest łatwa. Często trzeba dokładnie wytłumaczyć, dlaczego fizjoterapia jest taka istotna. Zdarza się, że samo tłumaczenie nie wystarcza i dopiero, gdy pacjent sam zobaczy lub poczuje, że po wykonaniu odpowiednich ćwiczeń lub przeprowadzeniu masażu jego samopoczucie się poprawia, jeszcze chętniej poddaje się terapii i słucha zaleceń fizjoterapeuty. Należy bardzo dokładnie określać parametry samodzielnych działań pacjenta i ćwiczeń, które on sam wykonuje w domu.
Bez wątpienia fizjoterapia prowadzona w zakresie medycyny estetycznej jest wysoce efektywna dla pacjentów oraz może stanowić źródło satysfakcji dla terapeuty.
Piśmiennictwo:
- Szwedo J.: Fizjoterapia po zabiegach chirurgii estetycznej. Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja, 93(2018): 40-44.
- https://bonadea-krakow.net.pl