Trening w warunkach hipoksji od jakiegoś czasu jest jedną z metod podwyższania możliwości wytrzymałościowych organizmu. Dokonano już wielu badań i obserwacji tej popularnej metody treningowej w warunkach wysokogórskich, a ostatnimi czasy w sztucznie stworzonych pomieszczeniach z odpowiednią prężnością tlenu (bez konieczności wyjazdu na zgrupowania w góry). Niemieccy uczeni podjęli próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie – czy intensywność wysiłku odpowiadająca indywidualnemu progowi anaerobowemu (IAT) wywołuje podobne reakcje fizjologiczne i subiektywne odczucie intensywności w dwóch odmiennych warunkach: normoksycznych i hipoksycznych.
Do badania przystąpiło 11 młodych zawodników uprawiających biegi średnie i długie, którzy wykonali godzinny wysiłek biegowy na bieżni mechanicznej w różnych warunkach z intensywnością odpowiadającą progowi anaerobowemu (próg określono oddzielnie dla warunków normoksji i hipoksji).
Prędkość progowa godzinnego wysiłku była znacznie niższa w warunkach hipoksycznych w porównaniu z normoksycznymi (w pierwszej grupie wynosiło 12,8 km/h, natomiast w drugiej grupie była to prędkość 14,7 km/h). Z kolei intensywność wysiłku fizycznego (zanotowana jako %VO2max) była podobna w obu warunkach i wynosiła średnio 82-83% VO2max. W rezultacie wysiłek ten spowodował podobne zakwaszenie organizmu powodując w obu przypadkach wzrost stężenia mleczanu we krwi, który w 10 i 60 minucie wysiłku wynosił, odpowiednio: 2,5 i 3,4 mmol ∙ l-1 (w warunkach normoksji) i 2,7 i 3,6 mmol ∙ l-1 (w warunkach hipoksji). Bardzo ciekawym spostrzeżeniem był to, że średnia częstość skurczów serca w trakcie wysiłku wykonywanego w warunkach hipoksji była niższa o 5 ud∙min-1 w porównaniu z warunkami normoksycznymi, podobnie jak subiektywnie odczuwana intensywność, którą badani ocenili jako lżejszą w warunkach hipoksycznych.
Po przeprowadzonym badaniu autorzy twierdzą, że względna intensywność wysiłku (%VO2max) w warunkach obniżonego ciśnienia parcjalnego tlenu (hipoksji) i w warunkach normoksycznych jest jednakowa, jeżeli odpowiada ona intensywności indywidualnego progu anaerobowego, który został wyznaczony oddzielnie w obu warunkach. Odczuwalna subiektywnie intensywność wysiłku w warunkach hipoksycznych jest większa, jeżeli trening wykonywany jest przy jednakowej częstości skurczów serca, z jaką wykonywany jest w warunkach normoksycznych.
Być może powyższe rezultaty nie znajdują potwierdzenia w codziennych spostrzeżeniach sportowców, którzy trenując w górach odczuwają spotęgowane zmęczenie i wysoką częstotliwość skurczów serca niż ma to miejsce w warunkach normoksji. Różnica może być spowodowana tym, że eksperyment jest przeprowadzony w ciągu jednej godziny, a sportowcy odczuwają wzmożone zmęczenie i osłabienie podczas pierwszych kilku dni pobytu (do 7) na zgrupowaniu wysokogórskim. Warto jednak wprowadzić wyniki z przeprowadzonego eksperymentu do programu treningowego, wg którego należy przeprowadzić po przyjeździe na zgrupowanie test na wyznaczenie progu IAT w aktualnych warunkach.
Literatura:
Friedmann B, Bauer T, Menold E, Bärtsch P. Exercise with the intensity of the individual anaerobic threshold in acute hypoxia. Medicine And Science In Sports And Exercise, 2004; 36, 1737-42.
