Najlepsi lekkoatleci nie przestają trenować i brać udziału w zawodach nawet wtedy, gdy są chorzy lub kontuzjowani. Motywacje do takiego działania są różne, czasem są to ich autonomiczne decyzje, czasem dzieje się tak pod wpływem nacisków trenera lub drużyny. Kluczową rolę w „zarządzaniu ryzykiem”, na jakie narażone jest zdrowie zawodnika ponosi lekarz medycyny sportowej wraz z trenerem i całym zespołem wspomagającym. Lekarz medycyny sportowej pełni niezwykle odpowiedzialną funkcję, ponieważ to on powinien dbać o zachowanie równowagi pod względem etycznym i operacyjnym pomiędzy dbaniem o zdrowie sportowca, a optymalizacją jego wydolności.
Przed olimpiadą w Londynie postanowiono zrewidować model świadczenia usług medycznych i naukowych dla najlepszych lekkoatletów. Stwierdzono, że obowiązujący system, w którym sportowiec i trener mogą samodzielnie lub we współpracy z wielodyscyplinarnym zespołem wspomagającym (o różnym doświadczeniu i kwalifikacjach) decydować, z których usług i zaleceń skorzystać oraz w jakim zakresie, nie sprawdza się.
Nowy model zintegrowanego zarządzania zdrowiem i trenowania lekkoatlety ma na celu stworzenie takich warunków, które będą umożliwiały osiąganie jak najlepszych wyników sportowych. Powstał w oparciu o doświadczenia brytyjskich lekkoatletów, którzy przygotowywali się do startu w igrzyskach olimpijskich i paraolimpijskich w Londynie. Został zmieniony cały system zarządzania zdrowiem i treningiem lekkoatletów. Powołano zespoły medyczne i treningowe kierowane przez osoby z wysokimi kwalifikacjami i doświadczeniem. Nadzór nad ich pracą powierzono dyrektorowi do spraw wyników oraz zarządowi. Powstały nowe systemy zarządzania, opracowano procesy i strategie wdrożeniowe, które mają towarzyszyć zarówno lekkoatlecie, trenerowi, jak i całemu zespołowi, który odpowiedzialny jest za zdrowie sportowca i jego wyniki. Systemy te to pewnego rodzaju ścieżki postępowania, które w łatwy i przejrzysty sposób pozwalają na podejmowanie decyzji odnośnie uczestnictwa w treningach, zawodach, są szczególnie przydatne w sytuacjach kiedy sportowiec zachoruje lub jest kontuzjowany. Uwzględniają one najwyższej jakości doradztwo medyczne biorące pod uwagę specyficzne potrzeby lekkoatlety.
W przeszłości lekarze zajmowali się sportowcami doraźnie – reagowali, kiedy doszło do kontuzji. Byli to lekarze ogólni lub ortopedzi, albo lekarze innych specjalności, którzy interesowali się sportem. W ten sposób zaniedbywano przewlekłe kontuzje i stany chorobowe sportowca. Dziś w wielu krajach istnieje specjalizacja lekarza sportowego, poza tym kluby i inne organizacje sportowe zatrudniają lekarzy na wyłączność dla swoich drużyn lub zawodników. To zmiana na lepsze, ale nadal wymagająca poprawy – w wielu przypadkach lekarze klubowi za bardzo koncentrują się na doraźnych wynikach sportowych, zaniedbując długofalową opiekę zdrowotną nad sportowcami. Zdarzało się również, że dbaniem o całokształt zdrowia sportowca zajmował się fizjoterapeuta, który jest wykwalifikowany do dbania wyłącznie o jego układ mięśniowo-szkieletowy.
W nowym modelu kontrola zdrowia powinna odbywać się na bieżąco. Zespół medyczny powinien składać się m.in. z ortopedy, fizjoterapeuty, lekarza sportowego, lekarza ogólnego, pediatry, osteopaty, dietetyka, fizjologa, biomechanika, psychologa. Praca zespołu medycznego koordynowana jest przez kierownika. Zespół medyczny we współpracy z trenerami ma możliwość zaplanować karierę zawodnika w długim okresie czasu. W przypadku kwalifikacji lekkoatletów brytyjskich do startu w olimpiadzie ostateczną decyzję podejmowano podczas spotkań, w których uczestniczyli sportowiec, trener, lekarz i fizjoterapeuta.
Nowy model zarządzania stał się podstawą sukcesu brytyjskich lekkoatletów podczas igrzysk olimpijskich i paraolimpijskich w Londynie. Wielka Brytania została sklasyfikowana na trzecim miejscu pod względem liczby zdobytych medali.
Opracowano na podstawie:
Managing the health of the elite athlete: a new integrated performance health management and coaching model, H Paul Dijkstra, N. Pollock, R Chakraverty, J M Alonso