Trening chodziarski jest ogólnie bardzo zbliżony do treningu biegowego (Salvage i in. 2000). Z punktu widzenia Hillarda (1986), mimo, że chód sportowy jest w zasadzie czysto tlenową aktywnością, występują w nim pewne integralne elementy, które przyczyniają się do ogólnego postępu sportowców.
Są to: (1) technika, mobilność i elastyczność, (2) wytrzymałość, (3) szybkość i wytrzymałość specjalna oraz (4) siła i siła wytrzymałościowa. Należy ostrożnie układać całościowy program, strukturę i skład każdej jednostki treningowej, relatywnie potrzebnych do całościowego rozwoju chodziarza. Muszą one być obiektywnie i szczegółowo rozplanowane w ciągu roku. W szczególności trener musi starać się opracować zbilansowany program, który będzie gwarantował osiągnięcie szczytu formy sportowej w określonym momencie roku.
Zgodnie z badaniami Hillarda (1991) zawierającymi obciążenia treningowe i jednostki w cyklu treningowym chodziarza, zasadniczym elementem jest to, czy zawodnik właściwie wykorzystuje swój potencjał. Ważne jest, aby korzyści płynące z odpowiedniej pracy współdziałały z rozwojem technicznym, przy pełnym wykorzystaniu treningu. Zwłaszcza na ciężkich i pofałdowanych trasach. Proponuje on sesje siły specjalnej i siły wytrzymałościowej (chody przez wzniesienia), które powinny być włączone do bazowego treningu (2-3 razy na tydzień).
Scholich (1992) uważa, że w treningu chodziarza należy kłaść szczególny nacisk na zorientowanie techniczne i bazować na specyfice zapotrzebowań motoryczno-technicznych. Od początku wspomagać i uzupełniać trening ćwiczeniami rozciągającymi i mobilizacyjnymi. Siłę w ćwiczeniach treningowych dla chodziarza zwykle można podzielić na trzy kategorie: (1) siła specjalna z właściwą strukturą ruchu idealnie zgadzającą się z chodem; (2) przygotowanie specjalne ćwiczeń siłowych ze strukturą ruchu podobną do chodu, albo zgodną z poszczególnymi fazami ruchu chodziarza; (3) ćwiczenia siły ogólnej ze strukturą ruchu nie odpowiadającą ruchom chodziarza, nie mającymi podobieństwa z chodem.
Celem ćwiczeń siły specjalnej jest rozwinąć siłę wytrzymałościową przez grupy mięśni w głównej mierze działających podczas chodu sportowego. Ćwiczenia te doskonalą systemy funkcjonalne. Rozwój siły wytrzymałościowej powinien zasadniczo mieć miejsce bez przyrostu przekroju poprzecznego mięśni.
Zależnie do tego, jak długoterminowy ułożono program treningowy chodziarza, Vallance (2005) zauważa, iż należy na wstępie absolutnie jasno określić, że trening do dystansu 50km jest zupełnie odmienny od tego do dystansu 20km. Zależnie od okoliczności powinno się chodziarzy (mężczyzn) skierować do próby dystansu 50km, jeśli posiadają odpowiedni staż, są w wieku 18-23 lata, chyba że udowodnili międzynarodowy poziom na 20km.
O ile trening chodziarski w wieku dziecięcym i młodzieżowym jest niekiedy niepokojący ze względu na zbyt duże obciążenia niektórych trenerów, Hedge (2002) utrzymuje, że powinno się skupić na nauczaniu zasad i nauce praktycznej prawidłowej techniki, ponieważ to będzie decydowało czy zawodnik ukończy zawody czy też nie. Szczególnie ważne jest, aby początkujący chodziarze zostali nauczeni stawiania nogi na pietę. Ciało powinno być podtrzymywane prawie w pionowej pozycji, jedynie lekko pochylone do przodu. Praca ramion, które mają wiele wspólnego z pracą szybko biegnących biegaczy długodystansowych, powinna odzwierciedlać siłę nóg (naprzemianstronnie). Barki powinny pozostać w poprzek trasy marszu, jednocześnie rozluźnione. Jedną z podstaw techniki jest doskonałość w powolnym chodzeniu. Następnie dodaje się dodatkowe cechy: amortyzację w biodrze stawiając krok za krokiem. Wszelkie błędy w technice powinny być adekwatnie poprawiane przed przejściem do większych prędkości, a prędkość powinna być ograniczana prawidłowością chodu w odniesieniu do przepisów rozgrywania zawodów. Jest to odmienne dla każdego zawodnika, a w następstwie współzawodnictwa może zniechęcić młodych adeptów chodu sportowego z powodu dyskwalifikacji. Odcinki od 100-200m są odpowiednie do tego celu. Po zmianach pod wpływem treningu, technika nie powinna odzwierciedlać sztywności i siły. Zawodnik powinien raczej poruszać się swobodnie do przodu, wspierany przez amortyzację w biodrach. Teraz nadchodzi czas, aby zwiększać prędkość chodziarza, budowaną na bazie pracy beztlenowej (np. powtarzanie przyspieszeń pod górę i biegów przełajowych), które powinniśmy zaczynać na początku sezonu (Hedge 2002).
Dla początkujących chodziarzy wystarczające jest trenowanie 3 do 4 razy w tygodniu. To dobra propozycja w początkowych etapach treningu. Jak podaje Nihill (1975), 1-2 sesje treningowe na tydzień powinny odbywać się na bieżni, pozostałe zaś na szosie, natomiast maksymalny dystans to 5 mil (ok. 8km) dla zawodników poniżej 15 roku życia, i siedem mil (ok. 12km) dla 15-17-latków.
Zgodnie z badaniami Morozova (1998), odnalezienie talentów w chodzie sportowym jest dość proste: należy polecić dzieciom podczas zajęć wychowania fizycznego maszerowanie chodem sportowym a następnie zarządzić, aby co 5-10 minut szły coraz szybciej, a na koniec tak szybko jak tylko potrafią. Dzieci, które mają potencjał do chodu sportowego zwykle idą szybciej, mają wyprost nogi w kolanie, unikają cofania bioder i nie unoszą ich. Inni prezentują zupełnie inny obraz. Ciągną za sobą stopy, trzymają kolana ugięte, poruszają się w nieskoordynowany sposób i wyrzucają ramiona do przodu. Tym sposobem można rozpocząć selekcję, następnie dodając trening i specjalistyczne testy. Więcej o selekcji do chodu sportowego w artykule: Dobór i selekcja zawodników do chodu sportowego.
Bibliografia:
HEDGE, R. (2002). First steps in racewalking. Modern Athlete and Coach, 40(1), 27-29. Heel and Toe Online. The official organ of the Victorian Race Walking Club (2006/2007), No. 48, 26 September 2007; URL: http://www.vrwc.org.au/heelandtoe-2007-num48.pdf.
HILLIARD, C. (1986). Components and training methods in race-walking. Modern Athlete and Coach, 24(4), 21-24
HILLIARD, C. (1991). Weight training and conditioning for walkers. Modern Athlete and Coach, 29(2), 36-38
MOROZOV, V. (1998). About the development of young race walkers. Modern Athlete and Coach, 36(1), 19-22.
NIHILL, P. (1975). Beginning race walking. Track Technique,(59), 1868.
SCHIFFER J., Race Walking, New Studies in Athletics IAAF• no. 4/2008
SALVAGEE, J.; BOLWICASKI, B.; ROBERTSON, G.; WHATLEY, I. & WESTERFIELD, G. (2000). Racewalking. In J. L. Rogers (Ed.), USA track & field coaching manual.Champaign, Ill.: USA Track & Field, Human Kinetics.
SCHOLICH, M. (1992). Why technique oriented strength development for race walkers? Modern Athlete and Coach, 30(4), 27-29. VALLANCE, B. (2005). The men’s 20km walk. Modern Athlete and Coach, 43(2), 12-17.