Trening ogólnorozwojowy stanowi bardzo ważny element procesu treningowego. Stosowany podczas okresu przygotowawczego ma za zadanie przygotować na większe obciążenia w okresie startowym, a także wzmocnić organizm na tyle, aby zapobiec kontuzjom. Na czym polega istota tego treningu i czy jest jeszcze potrzebny w sporcie?
(fot: studiofitbodies.blogspot.com)
W wielu grupach sportowych przygotowanie ogólnorozwojowe jest dość podobne. Etap ten jest na tyle niespecjalistyczny, że większość zawodników może robić te same lub bardzo podobne ćwiczenia. Przygotowanie ogólne bazuje na wysokim, ale nie maksymalnym poziomie intensywności, dbając przede wszystkim o wszechstronny rozwój całego organizmu. Można więc zaplanować stopniowo narastającą objętość i intensywność tego typu treningu. Szczególną uwagę zwracamy na wszelkie braki siłowe, sprawnościowe i motoryczne. To najlepszy czas, aby kształtować te cechy. Bez odpowiedniego przepracowania okresu przygotowawczego nie da się wprowadzić najwyższych obciążeń w sezonie startowym. Braki z początkowych etapów kumulują się i dają o sobie znać kluczowych momentach, powodując kontuzję lub przetrenowanie. Sprawdza się w tym wypadku powiedzenie: „jesteś tak mocny, jak Twój najsłabszy element”. trening ogólnorozwojowy
Dobrze przeprowadzone przygotowanie ogólne pozwala w pełni zrealizować późniejszą pracę specjalistyczną. Dopuszczalna jest pewna dowolność w wyborze środków i metod treningowych. Mogą one odbiegać pod względem charakterystyki ruchu od przewidywanej lub obranej specjalizacji sportowej. W większości dyscyplin sportowych etap przygotowawczy ma za zadanie udoskonalenie i usprawnienie funkcji organizmu. Wprowadzamy spokojne, wszechstronne i harmonijne kształtowanie cech i umiejętności, będących podstawą przyszłej specjalizacji sportowej. trening ogólnorozwojowy
Trening obejmuje wiele grup środków rozwijających siłę i moc mięśniową, wydolność tlenową i beztlenową, a także usprawnia pewne konkretne nawyki ruchowe. Te cechy fizjologiczne i umiejętności ruchowe stanowią podstawę tzw. motoryczności człowieka i wpływają na kształtowanie dalszej, właściwej techniki ruchu.
Trening ogólnorozwojowy jest podstawą treningu młodych zawodników. Docelowy poziom sportowy, możliwości rozwoju i realizacji treningu specjalistycznego w dalszych latach zależą w dużym stopniu od właściwego przygotowania ogólnorozwojowego w początkowych etapach szkolenia.
W treningu ogólnorozwojowym możemy bez obaw zastosować metody charakterystyczne dla wszystkich najważniejszych typów treningu: siły, wytrzymałości tlenowej i beztlenowej. Ich dobór będzie zależał od dyscypliny sportu, wieku, stażu treningowego, zaawansowania sportowego, dostępności sprzętu. W treningu siły ogólnej polecana jest metoda obwodowa, a także metody treningu mocy różnych grup mięśni: ciężko-atletyczna (maksymalnych obciążeń), dynamiczna, body building (kulturystyczna), pliometryczna oraz inercyjna (bezwładnościowa).
Dla zbudowania odpowiedniego poziomu wytrzymałości ogólnej (tlenowej) możemy stosować szereg rozwiązań. Polecane są wycieczki biegowe, zabawy biegowe, marsze po górach, jazda na rowerze, fartlek, pływanie.
Szczególną rolę w przygotowaniu ogólnorozwojowym ze względu na swą atrakcyjność (zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży) odgrywają gry zespołowe, które powinny być odpowiednio zmodyfikowane (krótszy czas, mniejsze boiska, unikanie sytuacji kontuzjogennych). Bardzo przydatne są elementy gier i zabaw ruchowych, a także gimnastyka wraz z akrobatyką. Warto również stosować bardzo wskazane w kształtowaniu rozwoju ogólnego i niezwykle popularne formy treningowe, takie jak step, stretching, joga i różne rodzaje ćwiczeń zwinnościowo- gibkościowych. Pomogą one uzyskać nowy poziom sprawności, który może skutkować osiągnięciem wyższego poziomu sportowego.
Zadaniami etapu przygotowania wszechstronnego są:
– podniesienie poziomu wydolności tlenowej,
– poprawienie wskaźników ogólnej sprawności fizycznej,
– wszechstronny rozwój wszystkich podstawowych cech motorycznych,
– ogólna specjalizacja polegająca na stosowaniu szerokiego repertuaru ćwiczeń specjalistycznych jak i innych dyscyplin sportu.
Trening ogólnorozwojowy pozwala na wszechstronne przygotowanie fizyczne. Jest to więc bardzo ważny element w procesie treningowym. Omijanie go może kończyć się kontuzjami lub kłopotami technicznymi, dlatego rozsądnie prowadzone przygotowanie nie może się bez niego odbyć. Wprowadzając tylko specjalistyczne ćwiczenia można (zwłaszcza młodym) zawodnikom uczynić nieodwracalne szkody.
Bibliografia:
- Adach Z., Naczek M. Podstawy treningu fizycznego. [w: Fizjologia wysiłku i treningu fizycznego pod red. J. Górskiego]. Wyd. Lekarskie PZWL. Warszawa 2011
- Chodinow W. Trening obwodowy w kulturze fizycznej i sporcie. Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom 2011
- Gabryś T., Czarkowska-Pączek B. Fizjologiczne podstawy treningu sportowego. [w: Zarys fizjologii wysiłku fizycznego pod red. B. Czarkowskiej- Pączek i J. Przybylskiego]. Wrocław 2006