W wyniku postępującego procesu starzenia się organizmu zachodzą pewne zmiany w obrębie mięśni kończyn dolnych. Towarzyszy im spadek siły mięśniowej i zdolności funkcjonalnych mięśni szkieletowych.
Obserwacje i wyniki badań dowodzą, że maksymalny poziom siły mięśni prostowników stawu kolanowego osiągany jest około 30 roku życia i utrzymuje się na podobnym poziomie przez okres kolejnych 20 lat.
Po osiągnięciu 50 roku życia dochodzi do przyspieszonego spadku siły mięśniowej, którego tempo wynosi 12-15 % na dekadę (u osób prowadzących siedzący tryb życia).
Do czynników warunkujących omawiany spadek siły mięśniowej zaliczane są m.in.: redukcja masy mięśniowej (sarkopenia) i zmniejszenie pola przekroju poprzecznego (masy mięśniowej) oraz liczby włókien mięśniowych typu II (szybko kurczących się).
Efekty treningu siłowego podejmowanego przez osoby dorosłe i starsze są dość dobrze poznane. Wyniki badań wskazują, że trening siłowy spowalnia tempo spadku siły i masy mięśniowej w tych grupach wiekowych, natomiast regularny trening siłowy pozwala także osiągnąć wzrost siły i zwiększyć masę mięśniową. Trening wytrzymałościowy
Wpływ treningu o charakterze wytrzymałościowym na poziom siły i morfologię mięśni szkieletowych osób dorosłych i starszych jest słabiej poznany.
W jednym z badań podejmujących tę tematykę, naukowcy postawili za cel określenie wpływu długotrwałego treningu wytrzymałościowego na siłę i zmiany morfologiczne w obrębie mięśni prostowników stawów kolanowych z uwzględnieniem wieku badanych osób.
W badaniu uczestniczyło 107 osób (biegaczy – Mastersów) w wieku od 40 do 88 lat. Każda z badanych osób posiadała kilku- lub kilkudziesięcioletni staż treningowy i pokonywała od 25 do 50 km tygodniowo.
W pierwszym etapie badań wszystkim uczestnikom zmierzono siłę mięśni prostowników stawu kolanowego, natomiast w drugim etapie badań, 30 ochotnikom pobrano próbki biopsyjne mięśnia w celu dokonania analizy składu i liczby włókien mięśniowych.
Otrzymane wyniki wykazały, że w grupie osób dorosłych i starszych trenujących bieganie nie zaobserwowano spadku maksymalnej siły i masy mięśniowej oraz składu włókien mięśniowych aż do 70 roku życia.
Wyniki te kontrastują z wynikami innych badań z udziałem równolatków prowadzących siedzący tryb życia, u których stwierdzono istotny spadek siły i masy mięśniowej kończyn dolnych już w piątej dekadzie życia.
Omówione rezultaty badań świadczą o pozytywnym wpływie systematycznego treningu wytrzymałościowego na zmniejszenie tempa utraty siły i masy mięśniowej u osób dorosłych i starszych.
Opracowano na podstawie:
Tarpenning K.M., Hamilton-Wessler M., Wiswell R.A., Hawkins S.A. (2004). Endurance training delays age of decline in leg strength and muscle morphology. Medicine and Science in Sports and Exercise, 36: 74-8