Temat koordynacji mimo coraz głębszych analiz i liczniejszych badań nadal pozostaje częścią treningu stosunkowo mało poznaną i wciąż wymagającą nowych i konsekwentnych analiz. W niniejszym artykule zostaną przedstawione podstawowe pojęcia, praktyczne wskazania dotyczące stosowania treningu koordynacyjnego u sportowców.
Koordynacją ruchową w szczególny sposób zajmuje się dział zwany antropomotoryką (zmiana poruszania się położenia ciała lub jego części w przestrzeni). trening koordynacji ruchowej
W omawianym zagadnieniu wymieniamy kilka zdolności koordynacyjnych, wyodrębnionych przez ostatnie lata badań i prób definicji: zdolność różnicowania, równowagi, szybkiej reakcji, dostosowania i przestawiania się, sprzężenia, orientacji przestrzennej, koordynacji receptorowo-ruchowej, rytmizacji, łączenia ruchów, czucia kinestycznego, częstotliwości ruchów.
Trening koordynacji ruchowej winien znaleźć swoje szczególne miejsce w zajęciach sportowych prowadzonych z dziećmi i młodzieżą. Najlepszy wiek do kształtowania analizowanej cechy motorycznej to przedział między 7 a 13 rokiem życia, przy czym okres 10–13 lat stanowi tu kulminację. Usprawnianie koordynacyjne powinno być stosowane jednak na każdym etapie szkolenia sportowego. Profesjonalni zawodnicy gier zespołowych w swoim rocznym cyklu również znajdują czas na kształtowanie interesującej nas cechy motorycznej.
Zostaną teraz przedstawione wyniki badań prowadzone przez naukowców zainteresowanych problemem rozwijania i stosowania koordynacji ruchowej wśród zawodników trenujących zespołowe gry sportowe na różnym poziomie wyszkolenia i przygotowania sportowego. Warto poznać podstawowe zasady i metody panujące podczas kształtowania koordynacji ruchowej.
Po pierwsze trening koordynacyjny musi zawierać w sobie jedno z następujących wskazań: ćwiczenie jest nietypowe, nowe lub stosowane w zmieniających się warunkach. Wynika to z faktu, że trening koordynacyjny i jego usprawnianie ma ścisły związek z centralnym układem nerwowym, gdzie zachodzi szereg zmian i procesów regulujących przebieg wykonywanej czynności ruchowej, która często pod względem koordynacyjnym jest złożona.
Metody które stosowane są w omawianym treningu to metoda powtórzeniowa oraz metoda zmieniających się warunków stosowania.
Trening ten jest stosowany w początkowej fazie treningu z racji obciążenia, jakiemu poddawany jest centralny układ nerwowy. trening koordynacji ruchowej
Kolejnym ważnym zagadnieniem jest zwracanie uwagi przez trenerów na dokładność wykonywania danego ćwiczenia, szczególnie wśród najmłodszych adeptów danej dyscypliny.
W następnych etapach szkolenia trenerzy, poza zwracaniem uwagi na dokładność wykonania zadania ruchowego, swoją uwagę kierują na zwiększenie szybkości wykonania ćwiczenia.
W finalnym etapie szkolenia poza dokładnością i szybkością wykonywania ćwiczeń uwaga koncentrowana jest dodatkowo na zmieniających się warunkach ćwiczeń.
Opracowano na podstawie:
1. Starosta W. “Globalna i lokalna koordynacja ruchowa”, Warszawa 2006.
2. Spieszny M. “Analiza rozwoju cech somatycznych, motoryczności i umiejętności techniczno- taktycznych młodych sportowców uprawiających grę w piłkę ręczną”, Kraków 2011.
