Konkurencje wytrzymałościowe charakteryzują się czasem trwania wysiłku wynoszącym od kilku minut (biegi na dystansie 800, 1500, 3000 m, pływanie na dystansie 400 i 800 m) do kilku godzin (kolarstwo szosowe, biegi maratońskie, pływanie długodystansowe). W tym szerokim spektrum czasowym zawierają się również konkurencje, w których czas trwania wysiłku wynosi kilkanaście lub kilkadziesiąt minut (biegi na dystansie 5000 i 10000 m, łyżwiarstwo szybkie na dystansie 10000 m, pływanie na dystansie 1500 m).
Energia pracy mięśniowej w wysiłkach długotrwałych pochodzi głównie z aerobowych procesów metabolicznych (tj. fosforylacji oksydacyjnej opartej na utlenianiu wolnych kwasów tłuszczowych i glukozy). Tempo resyntezy ATP (wysokoenergetycznego związku, będącego bezpośrednim dostawcą energii do pracy mięśniowej) w oparciu o wymienione procesy metaboliczne uwarunkowane jest dostępnością substratu i stężeniem tlenu w komórkach mięśniowych.
Z tego względu, zasoby glikogenu (mięśniowego i wątrobowego) oraz możliwości transportu i utylizacji tlenu, warunkują tempo resyntezy ATP i tolerancję wysiłków długotrwałych.
Do oceny możliwości funkcjonalnych organizmu w zakresie transportu i utylizacji tlenu służą pomiary wskaźników wydolności aerobowej, takie jak: maksymalny minutowy pobór tlenu (VO2max), ekonomia wysiłku, próg mleczanowy i beztlenowy oraz przebieg kinetyki poboru tlenu. Sportowcy osiągający wybitne wyniki w konkurencjach wytrzymałościowych charakteryzują się wysokim poziomem wymienionych parametrów.
Wysoki poziom VO2max jest podstawową determinantą sukcesu w większości konkurencji wytrzymałościowych, a zwłaszcza w tych, w których czas trwania wysiłku wynosi od 3 do 15 minut. Wraz z wydłużaniem czasu trwania wysiłku (powyżej 15 minut) rośnie znaczenie innych parametrów wydolności aerobowych, tj. ekonomii wysiłku i poziomu progu mleczanowego.
– Andrzej.
(fragment z artykułu autora wpisu opublikowanego w Magazynie Trenera, 05/2011)/ wysiłki długotrwałe.
