Bezpośrednie przygotowanie startowe w każdym sporcie odgrywa kluczową rolę przed najważniejszą imprezą sezonu. Kwestia doboru metod i środków treningowych w połączeniu z ich objętością i intensywnością jest determinantą końcowego sukcesu. Celem prezentowanej pracy jest ocena zrealizowanych obciążeń treningowych w trakcie BPS-u zawodnika reprezentującego wysoki, krajowy poziom sportowy w chodzie sportowym oraz ich porównanie względem siebie w zależności od dystansu – 20 km i 50 km. Posłużono się techniką badawczą analizującą studium przypadku (Ryguła 2004).
Analizie poddano trening zawodnika klasy mistrzowskiej (wg norm PZLA) zrealizowany w latach 2012 (do 20 km) i 2013 (do 50 km). Zgodnie z klasyfikacją zaproponowaną przez Cemplę i Mleczkę (1989) u badanego dokonano scalenia w trzy grupy wielkości środków treningowych (km) wyróżnionych w dzienniczkach treningowych według umownej klasyfikacji: tlenowe; tlenowo-beztlenowe; beztlenowo-tlenowe. Analizowane okresy BPS poprzedzające start w zawodach liczyły osiem tygodni.
Na podstawie przeanalizowanych okresów BPS można stwierdzić, że tygodniowe obciążenia w trakcie przygotowania do 50 km niemal zawsze wynosiły minimum 100 km (wyjątkiem był III tydzień, podczas którego odbył się start na 5 km podczas HMPS). Rożnica nie tylko uwidacznia się w kilometrażu, ale podziale na poszczególne grupy przemian energetycznych podczas wysiłku. Środki beztlenowo-tlenowe są znikome w przygotowaniu do “maratońskiego” dystansu na 50 km. BPS do 20 km i 50 km różni się znacząco przede wszystkim pod względem objętości środków treningowych, z przewagą środków tlenowo-beztlenowych (50 km) i beztlenowo-tlenowych (20 km). Warto jeszcze zwrócić uwagę na jeden element, a mianowicie na wyniki, jakie zawodnik uzyskiwał w tych dwóch latach na dystansie 20 km. Powyższe 2 okresy BPS są z miesięcy lutego i marca 2012 i 2013 roku. Natomiast wyniki jakie uzyskał zawodnik w tych dwóch kolejnych latach w marcu (na 20 km) są zaprezentowane na poniższej rycinie.
Można wnioskować, że ilość kilometrów zrealizowana w okresie BPS do 50 km miała pozytywne przełożenie na przygotowanie do 20 km, co uwidoczniło się w rekordzie życiowym na krótszym z dystansów. Ilość środków treningowych w tlenowej strefie przemian koreluje również z dystansem 20 km. Reasumując, można zaryzykować stwierdzeniem, iż przygotowanie zawodników do 50 km daje pozytywne efekty wynikowe również na krótszych dystansach w chodzie sportowym.
Opracowano na podstawie:
- Cempla J., Mleczko E.: Badania zależności między objętością, strukturą i dynamiką obciążeń treningowych biegaczy, a rozwojem sportowym i reakcją na wysiłek fizyczny o różnej mocy, Kraków 1989, AWF.
- Ryguła I.: Proces badawczy w naukach o sporcie. Wydanie II. Katowice 2004, AWF
