Wsparcie społeczne od dawna uważane było za istotny
czynnik wpływający na rehabilitację i powrót do treningu po urazie sportowym. Naukowcy z University of Iowa (USA) zdecydowali się zbadać jak zmienia się wsparcie społeczne, jakie otrzymuje zawodnik w momencie kontuzji.
Za cel postawili sobie znalezienie odpowiedzi na pytanie: czy w przypadku wystąpienia kontuzji zmienia się sposób w jaki zawodnicy są traktowani przez otoczenie i jaki to odczuwają.
W badaniu prześledzono wzorzec wsparcia społecznego u zawodników przed i po kontuzji. Kwestionariusze wypełniło ponad 200 zawodników akademickiej kadry narodowej (kobiety i mężczyźni) trenujących dyscypliny zespołowe. Mierzono poziom urazu (za pomocą angielskiej wersji Systemu Monitoringu Urazu Sportowego) oraz wsparcie społeczne (za pomocą angielskiej wersji Kwestionariusza Wsparcia Społecznego). Badania miały charakter longitudinalny (badania ciągłe) – porównywano dane sprzed i po kontuzji.
Okazało się, że mężczyźni posiadają znacznie więcej źródeł wsparcia społecznego w porównaniu z kobietami. Jednocześnie kobiety czerpią więcej satysfakcji ze swoich źródeł wsparcia społecznego. Źródła wsparcia wykazują zróżnicowanie od siebie w zależności od płci, natomiast wzorce wsparcia zmieniają się w sytuacji zaistnienia kontuzji.
Mimo, że rodzina zazwyczaj stanowi bardzo istotne źródło wsparcia społecznego zawodnicy opierają się wtedy przede wszystkim na swoich trenerach, trenerach blokowych oraz fizjoterapeutach. Deklarują również więcej satysfakcji ze wsparcia, które otrzymują od swoich przyjaciół, trenerów, i fizjoterapeutów. Tak silne przesunięcie punktu ciężkości wsparcia społecznego z rodzin na trenerów i członków zespołu można tłumaczyć oddaleniem od domów rodzinnych, ale przede wszystkim tym, że to właśnie trenerzy odgrywają kluczowa rolę w zapobieganiu, rozpoznaniu i leczeniu kontuzji u zawodników. Oczekuje się od nich przede wszystkim poświęcania czasu na wysłuchanie zawodnika i zrozumienia przez co przechodzi kontuzjowana osoba.
W zależności od czasu, jaki upłynął od urazu, zmienia się również zapotrzebowanie na dany rodzaj wsparcia – zaraz po kontuzji oczekuje się przede wszystkim wsparcia emocjonalnego; w toku rehabilitacji informacyjnego i konkretnego.
Podsumowując, wyniki badań wskazują jednoznacznie na konieczność lepszego poznania potrzeb psychospołecznych kontuzjowanego zawodnika, jednocześnie wskazując na krytyczną rolę trenerów w wychodzeniu naprzeciw tych potrzeb.
Opracowano na podstawie:
Yang J., Peek-Asa C., Lowe J.B., Heiden E., Foster D.T. (2010). Social Support Patterns of Collegiate Athletes Before and After Injury. Journal of Athletic Training, 4: 372-379/ uraz sportowy.
