Jedną z głównych składowych treningu pływackiego jest objętość treningowa, określająca pokonany podczas treningu dystans. Na początku lat 50-tych XX wieku w treningu pływackim ograniczano się do przepływania dystansu od 1500 do 2000 metrów dziennie. Na przestrzeni kolejnych 30 – 40 lat zaczęto programować treningi w myśl „im więcej tym lepiej”.
Wielu trenerów obecnie uważa, że do rozwinięcia pełnego potencjału zawodnika, konieczne jest przepływanie ponad 10 000 metrów dziennie (co odpowiada 3-4 godzinom treningu dziennie). Inni natomiast uważają, że do osiągnięcia podobnych wyników, wystarczy przepływać dziennie dystans od 4000 do 6000 metrów.
Ciekawych informacji na temat znaczenia objętości w treningu pływackim dostarczyły wyniki badań autorstwa Costilla i wsp. (1991). Celem tych badań było określenie wpływu zróżnicowanej objętości treningowej na rozwój wydolności fizycznej pływaków.
W badaniu uczestniczyli zawodnicy trenujący pływanie w klubach uniwersyteckich, którzy zostali podzieleni na dwie grupy (o zróżnicowanej objętości treningowej) i poddani 25-tygodniowemu treningowi pływackiemu.
W ciągu pierwszych 4 tygodni obie grupy trenowały wspólnie wykonując 1 trening dziennie (trwający ok. 1,5 godz.). W kolejnych 6 tygodniach cyklu treningowego (w okresie pomiędzy 5 a 11 tygodniem trening) jedna grupa trenowała nadal 1 raz dziennie (sesja wieczorna) a druga grupa zwiększyła objętość treningową do 2 sesji treningowych w ciągu dnia (rano i wieczorem). W okresie ostatnich 14 tygodni treningu obie grupy trenowały ponownie tylko 1 raz dziennie (ok. 1,5 godz.).
Systematyczna obserwacja poziomu wybranych wskaźników wydolności świadczyła o zachodzących korzystnych zmianach adaptacyjnych w obu grupach. Zaobserwowano podobne obniżenie wysiłkowej częstości skurczów serca i wartości stężenia mleczanu we krwi podczas pływania z określoną prędkością. Obserwacje te korelowały z poprawą wyników sportowych, świadcząc o poprawie wytrzymałości i wielkości generowanej mocy.
Interesujące było obniżenie zdolności rozwijania maksymalnej prędkości pływania na krótkich dystansach w grupie pływaków trenujących ze zwiększoną objętością, podczas gdy u zawodników kontynuujących treningi ze stałą objętością (jeden raz dziennie) odnotowano istotny wzrost możliwości sprinterskich.
Autorzy stwierdzili, że zwiększenie objętości treningowej z jednej do dwóch 1,5-godzinnych sesji treningowych w ciągu dnia (przez okres 6 tygodni) nie wywołało korzystniejszych zmian adaptacyjnych od tych, jakie nastąpiły u zawodników kontynuujących treningi jeden raz dziennie.
Z przedstawionych informacji wynika, że zwiększenie objętości treningowej powyżej pewnego poziomu nie wywołuje oczekiwanych zmian adaptacyjnych w organizmie pływaka, a co więcej – obniża jego możliwości sprinterskie.
Opracowano na podstawie:
Swimming (Olympic Handbook Of Sports Medicine). Autorzy: David L. Costill , Ernest W. Maglischo, Allen B. Richardson. Wyd. Wiley-Blackwell, 1991.
Costill D.L., Thomas R., Robergs R.A., Pascoe D., Lambert C., Barr S., Fink W.J. (1991). Adaptations to swimming training: influence of training volume. Medicine and Science of Sports and Exercise, 23: 371-7/ objętość treningowa.
